انواع سنگ های ساختمانی در ایران، کاربرد ها و معادن آن ها

سنگ طبیعی از اولین مصالحی بود که انسان های اولیه از آن برای ساختن خانه های خود استفاده می کردند. با گذشت زمان و با پی بردن به این موضوع که می توان سنگ طبیعی را برش داد و به شکل های دلخواه تبدیل کرد، استفاده از سنگ ساختمانی بسیار رشد و گسترش پیدا کرد، در این حد که کاخ های بی نظیر و با شکوهِ خود را تماما از سنگ طبیعی می ساختند.

در ایران استفاده از سنگ برای ساختن خانه، در طی چندین سَده خیلی کم رونق شد و جای خود را به آجر و کاشی های گِلی داد. اما تقریبا در صد سال اخیر دوباره سنگ ساختمانی رونق خود را بدست آورد و به دلیل داشتن ویژگی های منحصر به فرد از جمله:  دوام و مقاومت بسیار بالا، جلا پذیری مطلوب، مقاومت سایشی و ضربه‌ای بالا، قابلیت برش و صیقل خوردن، قابلیت شستشو، ثبات رنگ، مقاومت در برابر حرارت و رطوبت، مقاومت در برابر تغییرات جوی …، امروزه به یکی از بی رقیب ترین مصالح ساختمانی در صنعت ساخت و ساز تبدیل شده است.

کشور ایران با دارا بودن معادن غنی از انواع سنگ های ساختمانی، جز چهارکشور اول در زمینه تولید سنگ های ساختمانی در دنیا می باشد. در ادامه با انواع سنگ ساختمانی در ایران آشنا می شویم.

سنگ گرانیت

سنگ گرانیت، گونه ای از سنگ آذرین درونی است با بافتی از دانه های متوسط تا درشت، که به آن سنگ خارا هم گفته می شود. سنگ گرانیت به دلیل داشتن چگالی و سختی بالا، یک سنگ تمام عیار در سنگ های ساختمانی به حساب می آید، زیرا تمام ویژگی های یک سنگ خوب را دارا می باشد. این ویژگی ها عبارت اند از:

مقاومت در برابر نفوذ آب: به همین دلیل می توان، در مکان هایی که ریزش آب زیاد است، مانند سرویس بهداشتی یا حمام از این سنگ استفاده کرد.

مقاومت در برابر تغییرات جوی: بعضی از سنگ های ساختمانی در برابر نور خورشید یا بارش باران و یا در برابر سرد و گرم شده هوا به مرور تخریب می شوند. ولی سنگ گرانیت در برابر این عوامل بسیار مقاوم بوده و برای استفاده در نمای خارجی ساختمان یکی از گزینه های مناسب می باشد.

مقاومت در برابر ضربه، خش، مواد اسیدی و قلیایی: این ویژگی به ما این امکان را می دهد که از سنگ گرانیت در تمام قسمت های ساختمان مانند کف، کانتر و کابینت آشپزخانه، پله، پارکینیگ،… استفاده کنیم.

همچنین مقاومت در برابر حرارت، ساییدگی، خوردگی، فشار زیاد،… از دیگر ویژگی های سنگ گرانیت هستند، به همین دلیل این سنگ در مکان های عمومی مانند پیاده رو، مراکز تجاری و عمومی،… کاربرد فراوان دارد.

سنگ گرانیت این دارای رنگ های سفید، خاکستری، سبز، مشکی، قرمز با هاله ایی از کرمی و پرتقالی می باشد.

معادن سنگ گرانیت در ایران

به ترتیب استان های خراسان جنوبی، آذربایجان غربی، اصفهان، زنجان و خراسان رضوی دارای بیشترین معادن سنگ ساختمانی گرانیت در ایران می باشند.

سنگ تراورتن

سنگ تراورتن به دلیل مقاومت بالا، زیبایی، صیقل پذیری عالی، عایق حرارتی و صوتی،… از پر مصرف ترین سنگ های ساختمانی است. این سنگ حاصل رسوبات جریان های آب گرم زیرزمینی می باشد و در رنگ های زرد، قهوه ای، قرمز، لیمویی، خاکستری، سیاه، سفید، کرمی،… تولید و همچنین به دو صورت موج دار و بی موج فرآوری می گردد.

سنگ تراورتن در نمای داخلی و نمای خارجی به خصوص نمای رومی کاربرد فراوان دارد و همینطور برای استفاده در کف هم بسیار پیشنهاد می شود.

سنگ تراورتن عباس آباد، تراورتن تکاب، تراورتن آتشکوه، تراورتن محلات، تراورتن کاشان … از بهترین تراورتن های ایران هستند.

معادن سنگ تراورتن در ایران

استان های اصفهان، مرکزی، آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی و یزد از استان هایی هستند که بیشترین معادن سنگ ساختمانی تراورتن را دارا هستند.

سنگ مرمریت

مرمریت سنگی دگرگون شده است که با تبلور مجدد سنگ آهک به وجود می آید، بدین گونه که به مرور زمان و تحت فشار و حرارت، بافت و ساخت سنگ آهک دگرگون شده، مجددا تبلور یافته و یک کلسیت بزرگ، زبر و رگه دار را به وجود می آورد.

گاهی اوقات سنگ مرمریت (marble) و سنگ مرمر را یک سنگ ساختمانی می پندارند که این کاملا اشتباه است، زیرا سنگ مرمر یک سنگ آهکی است.

سنگ مرمریت به سه دسته سنگ چینی، سنگ کریستال و سنگ ابری دسته ‌بندی می‌شود. سنگ مرمریت چینی بافتی ریزدانه و بلورین دارد که به سه نوع چینی سفید، چینی کریستال و چینی خاکستری تقسیم می‌شود. سنگ مرمریت کریستال بافتی دانه درشت و بلورین دارد و سنگ مرمریت ابری نیز از نوارهای غیر موازی حاصل از تجمع کانی‌های روشن و تیره تشکیل می‌شود.

مقاومت و پایداری زیاد در برابر عوامل مختلف جوی، استحکام کششی و فشاری بالا از ویژگی های سنگ مرمریت می باشد. این سنگ نسبت به سنگ های ساختمانی دیگر سبک تر می باشد و از طرح و رنگ بسیاری برخوردار می باشد.

سنگ مرمریت بیشتر در داخل ساختمان مثل کف‌پوش و دیوار پوش، سرویس بهداشتی، دیوار پارکینگ و دیوار‌های راه پله،… استفاده می شود.

معادن سنگ مرمریت در ایران

سنگ مرمریت بیشترین معادن را در ایران دارد، چیزی در حدود 54 درصد از معادن ایران مربوط به مرمریت می باشد و به ترتیب در استان های لرستان، مرکزی، یزد، کرمان و خراسان رضوی بیشترین تعداد معدن مرمریت را دارند.

مجتمع سنگ ملت با سابقه طولانی و درخشان در زمینه تولید، فرآوری و توزیع انواع سنگ های ساختمانی با بالاترین کیفیت و نازلترین قیمت مشغول به فعالیت میباشد.

سوالات متداول